Historia Doctor Who

Lata 1960

Pierwszy Doktor 

 Kiedy aktorzy Hugh David i Geoffrey Bayldon zostali odrzuceni jako niepasujący do tworzącego się wizerunku Doktora, Verity Lambert i pierwszy dyrektor serialu Waris Hussein skierowali się z prośbą o zagranie go do 55-letniego aktora Williama Hartnella. Hartnell miał doświadczenie głównie w graniu dowódców armii i innych twardych charakterów, ale Lambert była pod wrażeniem jego wrażliwej roli w obrazie w This Sporting Life, który zainspirował ją do zaoferowania mu tej roli.

Doktor Hartnella miał początkowo jedynie towarzyszyć swojej wnuczce Susan Foreman (Carole Ann Ford) w podróżach w czasie. Seria rozpoczyna się od ich spotkania z dwoma szkolnymi nauczycielami Susan: Barbarą Wright (Jacqueline Hill) i Ianem Chestertonem (William Russell) z XX-wiecznej Anglii. Taka akcja była podstawą serii przez cały pierwszy sezon, ale wkrótce ten regularny szablon zaczął się zmieniać z czasem jak kolejni towarzysze Doktora opuszczali go i wracali do domu lub mieli inne powody do rozstania, i zastępowali ich nowi.

Doctor Who podobnie jak oryginalny Star Trek jako jedna z pierwszych serii TV dała producentom dwie szanse na stworzenie pierwszego odcinka. Z premierowym odcinkiem "An Unearthly Child", który wymagał wielu poprawek było wiele problemów technicznych i różnych błędów. Pomiędzy pierwszym i drugim nagraniem zmieniono kostiumy, efekty specjalne i scenariusz (który był początkowo nastawiony raczej na podkreślanie dziwactw Doktora i robienie niepokojących dziwnych rzeczy przez Susan takich jak rozchlapywanie tuszu po ścianach pokoju). Poprawiona wersja "An Unearthly Child", pierwszy odcinek pierwszej serii, wyemitowano o 17:15 23 listopada 1963 roku, ale zarówno duże niepowodzenie w pewnej części kraju, jak i przysłonięcie nowości przez zamach na prezydenta USA Johna F. Kennedy'ego, spowodowało małe zainteresowanie serialem i w dodatku powtórzenie małej oglądalności w następnym tygodniu przed drugim odcinkiem.

Nie trwało to jednak długo, ponieważ drugi odcinek, The Daleks podziałał na wyobraźnię widzów i zaczął zakorzeniać się na stale w ich świadomości. Zwłaszcza przerażający wizerunek Daleków na dobre wpisał się w historię Doctora Who. Wymyślone przez scenarzystę Terry'ego Nationa i projektanta Raymonda Cusicka były całkowitymi a-humanoidami i jak żaden inny bohater serialu były widziane w telewizji wcześniej. Lambert prawdę mówiąc mocno odradzała użycie scenariusza Nationa przez jej bezpośredniego przełożonego Donalda Wilsona tłumacząc, że nie licząc scenariusza nie są jeszcze w ogóle gotowi do nagrania. Kiedy jednak okazało się, że projekt był wspaniałym pomysłem, Wilson przyznał Lambert, że nie będzie się więcej wtrącał w jej decyzje, ponieważ ona zna ten program lepiej niż on.

Doctor Hartnella nie był początkowo ciepły ani sympatyczny, nie było w nim współczucia. Miał władczy charakter, chwilami zdawał się być nawet bezwzględny. Wkrótce jednak złagodniał, z czasem jak zaczął zbliżać się do swoich przyjaciół, co było widoczne zwłaszcza w ciągu czwartego odcinka, Marco Polo. W ten sposób szybko stał się ikoną popkultury, szczególnie wśród dzieci oglądających serial. Był naprawdę ogromnym sukcesem, jego oglądalność wynosiła 12 milionów lub więcej, a Dalekowie powracali w wielu następnych odcinkach.

Whitaker opuścił program na początku drugiego sezonu (chociaż kontynuował pisanie aż do 1970), na krótko zastąpiony przez Dennisa Spoonera, którego w końcu sezonu zastąpił Donald Tosh. Pinfield również rozstał się z serialem w połowie drogi, i chociaż mogło zaszkodzić to serialowi, nie został zastąpiony.

W czasie trzeciego sezonu w 1965 zaczęły pojawiać się pierwsze problemy. Lambert również odeszła, a zastąpił ją producent John Wiles, który niestety nie miał dobrych relacji z Hartnellem. Główny aktor zaczynał też wtedy odczuwać rosnące problemy z pamiętaniem swojej kwestii i bardzo męczył się na scenie z powodu amnezji martwiąc się, że wkrótce umrze. Wiles i Tosh wpadli wtedy na pomysł odcinka The Celestial Toymaker, gdzie Doktor z powodu wypadku stał się niewidzialny na pewną część historii, a kiedy znów się pojawi, będzie można podstawić za niego nowego aktora. Wiles miał też nadzieję na wprowadzenie innych odważnych zmian, takich jak ta, że następnym towarzyszem Doktora miałaby być osoba o charakterystycznym akcencie z gwary londyńskiej (która została jednak odrzucona, ponieważ wszystkie postacie muszą mówić w ogólnie zrozumiałym "BBC English"), ale szybko potem rezygnował (podobno kiedy dowiedział się, że zostanie zwolniony pod koniec sezonu), a razem z nim również Tosh.

W 1966 zaczęło stawać się dla wszystkich oczywiste, że zdrowie Hartnella oddziałuje na jego pracę i że nie będzie on w stanie grać Doktora przez cały zaplanowany okres trwania serii. Z tego powodu tego problemu Gerald Savory (od niedawna kierownik Działu ds. Seriali) ustąpił ze stanowiska, a jego następca, Shaun Sutton, bardziej sprzyjał zmianom, wybierając na miejsce Wilesa Innes Lloyd, by zajęła się zmianami, na które Wiles się nie zgadzał. Lloyd przedyskutowała sytuację z Hartnellem i aktor zgodził się, że najlepiej będzie odejść, chociaż później twierdził, że wcale nie chciał rezygnować z serialu.

Drugi Doktor 

Lloyd i redaktor Gerry Davis wpadli wreszcie na intrygujący pomysł wypisania pierwszego Doktora – zdecydowali, że skoro jest on kosmitą, będzie miał siłę, by przemienić swoje ciało, kiedy się ono "zużyje" albo poważnie okaleczy. Proces ten miał się nazywać renewal (pl. 'odnowa'), ale później w mitologii serii stał się znany jako regeneracja. Kiedy Wiles zamierzał już szukać aktora, który będzie umiał naśladować charakter Hartnella, Lloyd i Davis zadecydowali jeszcze, że Doktor przemienia się nie tylko zewnętrznie, ale i wewnętrznie. W ten sposób wybór padł na Patricka Troughtona, który po raz pierwszy wystąpił w listopadzie 1966 roku, po przemianie Doktora Hartnella na końcu epizodu The Tenth Planet. Ten odcinek zapisał też kolejne czarne charaktery w świadomości widzów – Cybermeni, których podobnie jak Daleków Doktor nie raz jeszcze później spotykał.

Troughton pozostał w serialu przez trzy sezony, aż do 1969, ostatecznie zmęczony nawałem pracy w regularnej serii. Przez ten czas oglądalność Doctora Who znacznie spadła, ale nowy redaktor Terrance Dicks zaprzeczył pogłoskom, że odbywają się jakieś rozmowy nad zakończeniem serialu na szóstym sezonie w 1969 (pomimo że jego słów nie potwierdzili Bryant, Sherwin i dyrektor David Maloney, a dokumentacja sugerowała, że byłoby to możliwe w razie problemów z serią pod koniec siódmego sezonu po roku 1970). Budżet serii był ostatnio bardzo naciągnięty z powodu kosztów egzotycznych zespołów, kostiumów i podróży, gdyż Doktor odwiedzał wciąż nowe miejsca, więc Bryant i Sherwin (od niedawna działający jako wspólnik producenta, mimo że BBC nie była zadowolona z takiej sytuacji) wymyślili pomysł na redukcję kosztów programu przez przeniesienie wszystkich przygód Doktora na Ziemię. Działałby on jako Naukowy Doradca organizacji nazywanej w skrócie UNIT, czyli Wywiad Oddziałów specjalnych Narodów Zjednoczonych (United Nations Intelligence Taskforce), dbający o obronę Ziemi przed inwazją obcych.

Gerry Davis opuścił program pod koniec czwartego sezonu i został zastąpiony przez Petera Bryanta. Kilka miesięcy później, Lloyd także odeszła, a Bryant został wybrany na nowego producenta. Przełożonym Bryanta i redaktorem został Derrick Sherwin (chociaż wcześniej to Victor Pemberton uzupełniał pracę Bryanta dotyczącą odcinka The Tomb of the Cybermen).

Troughton grał ogólnie rzecz biorąc w inny, lżejszy sposób, jego Doktor miał zabawny sposób bycia, a mimo to jak zawsze odczuwający silną nienawiść do wszelkiego zła i ochotę do niesienia pomocy. Czasami jednak pokazywał też drugą, ciemną stronę swojej natury manipulując swoimi towarzyszami i ludźmi wokoło dla własnej korzyści (co widać w The Tomb of the Cybermen i The Evil of the Daleks).

To posunięcie zostało wypróbowane w szóstym sezonie, w historii The Invasion, a sezon zakończył się przez pojmanie Doktora przez jego własną rasę, Władców Czasu i skazany na zesłanie na Ziemię oraz ponowną przemianę jako karę za wtrącanie się w sprawy innych ras. W ten sposób Doctor Who kończy szósty sezon, a przy okazji też erę filmu czarno-białego. Od tego czasu we wszystkich programach BBC1 kręcono już w kolorze.

Lata 1970

Trzeci Doktor 

Pierwszym wyborem Sherwina co do następcy Troughtona był aktor Ron Moody, gwiazda musicalu Oliver!, ale kiedy odrzucił on propozycję, kolejny kandydat z krótkiej listy Sherwina, aktor komiczny Jon Pertwee zgodził się przyjąć tę rolę. Sherwin miał nadzieję, że Pertwee ożywi Doctora dzięki swoim umiejętnościom komediowym, ale Jon postanowił, że będzie teraz zarówno aktorem komicznym jak i dramatycznym. Pomimo że wiele delikatnych wzruszeń było widocznych przez cały okres gry Pertwee, grał on zasadniczo bardzo 'prosto' i nie zawsze tak jak Sherwin by sobie życzył. Doktor Pertwee bardziej błyszczał w akcji niż jego poprzednicy, a producenci pozwalali aktorowi na zaspokojenie jego miłości do jazdy rozmaitymi pojazdami, między innymi motocyklami, lotniami, nazwanymi wtedy Whomobilami oraz pojazdem Doktora o nazwie Bessie.

Sherwin nadzorował tylko pierwszą historię siódmego sezonu. Spearhead from Space było pierwszym kolorowym odcinkiem Doctor Who i – przewidując rozwój techniki – jedynie przykład początku serii robionych wyłącznie na taśmie filmowej (pomimo że będą też sytuacje, gdzie odcinki były nagrywane wyłącznie na Outside Broadcast Video po ich wprowadzeniu kilka lat później). Po tym odcinku Sherwin zajął się pracą nad zupełnie inną serią Paul Temple i wycofał się ze współpracy z producentem Doktora. Zastąpił go Barry Letts.

Siódmy sezon o 25 odcinkach, był krótszy niż wcześniejsze ustalił wzór długości Doctora Who między 20 a 28 odcinków w sezonie aż do połowy 1980 roku. Jednak pomimo że nowy pomysł trzymania Doktora na Ziemi wystarczająco udowodnił popularność programu, która uratowała go przed usunięciem z ekranu, ani Letts ani redaktor Terrance Dicks nie byli szczególnie zapalony do tej idei i od ósmego sezonu począwszy szukali powodu dla którego Doktor mógłby wrócić do podróży w czasie i przestrzeni, ostatecznie przez zwrócenie mu wolności przez Władców Czasu z okazji dziesiątej rocznicy powstania serialu w 1973 roku, w odcinku The Three Doctors, w którym (jak sama nazwa mówi) wystąpią gościnne także Troughton i Hartnell, jednak w ograniczonych rolach stosownych do ich słabego zdrowia.

Dodatkową ich innowacją co do rozwoju ósmego sezonu było wprowadzenie do akcji postaci Mistrza jako nowego 'nemesis' dla Doktora, co podsunęły twórcom opowieści o Sherlocku Holmesie, dla którego wzorem był zawsze niejaki profesor Moriarty. Grany przez Rogera Delgado stał się bardzo popularną postacią, chociaż przez kolejne dwa sezony widać było, że pomysł trochę się wyczerpał. Delgado i zespół produkcyjny ostatecznie uzgodnili, że trzeba go będzie wyłączyć z akcji podczas jedenastego sezonu poprzez zabicie postaci, na razie jednak z pewnymi wątpliwościami czy nie powinien umrzeć ratując Doktora.

Niestety, jeszcze przed napisaniem tej historii Delgado ginie naprawdę w wypadku samochodowym w Turcji. Jego śmierć wywarła głęboki wpływ na Pertwee. Razem z aktorką Katy Manning (która przez trzy sezony grała towarzyszkę trzeciego Doktora, Jo Grant), a także z Lettsem i Dicksem (którzy planowali się wycofać), Pertwee poczuł, że jego 'rodzina' z programu została rozbita, i zdecydował się odejść na końcu jedenastego sezonu w 1974. Często mówi się, że Pertwee prosił o zasadnicze podwyższenie honorarium na następny rok serii, bo jak twierdził, jego usługi na ten rok nie były wcześniej wymagane. Nie jest jasne, czy ta historia jest prawdziwa, czy był to tylko sposób, żeby uczynić jego wyjazd łatwiejszym.

Czwarty Doktor 

Pomimo że Letts i Dicks mieli w planie rozstanie się z serią na końcu tego samego sezonu, co Pertwee, pracowali przy castingu do najnowszej roli Doktora, jednocześnie podczas przygotowań do przekazania swoich stanowisk następcom, producentowi Philip Hinchcliffe i redaktorowi Robert Holmes, który już długo był scenarzystą programu.

Letts zamierzał wybrać na czwartego Doktora starszego aktora, by powrócić do wizerunku Hartnella z lat 60., ale po długich poszukiwaniach ostatecznie wybrał Toma Bakera, który zaproponował mu powrót kierownika Działu ds. Seriali, Billa Slatera. Baker miał tylko 40 lat, niemal 15 lat młodszy od Hartnella, ale wbrew temu, że nie był w typie Lettsa, stał się później najpopularniejszy i najlepiej zapamiętany właśnie w tej roli. Grał w serii przez siedem lat, dłużej niż którykolwiek z jego poprzedników i następców, a podczas jego 'kadencji' serial Doctor Who wreszcie rozkwitł i zaczął cieszyć się nieprzerwanym pasmem sukcesów i wysoką oglądalnością. Doktor Bakera miał bardziej ekscentryczną osobowość, czasem uczuciowy i troskliwy, ale czasem też sprawiający wrażenie obcego i tajemniczo dalekiego. Ta dwoistość była zamierzonym ruchem Bakera, usiłował on przypomnieć widzom, że Doktor nie jest człowiekiem i dlatego ma 'nieludzką' postawę.

Pod kontrolą Hinchcliffe'a i Holmesa, którzy przejęli od początku dwunasty sezon, Doctor Who stał się dużo mroczniejszym serialem, głównie z powodu wpływu, jaki wywarła nagła popularność i liczne sukcesy horrorów zwłaszcza produkcji Hammer Films. Podczas gdy fani wielokrotnie chwalili ten okres jako jeden z najbardziej udanych, BBC otrzymywała wiele zażaleń od widzów, jak to od Mary Whitehouse, przewodniczącej Narodowego Związku Widzów i Słuchaczy, że program przestał nadawać się dla dzieci, bo mógłby spowodować u nich uraz. Kiedy BBC publicznie obroniła Doctora, Hinchcliffe po trzech sezonach w 1977 wycofał się i zajął produkcją serii thrillera policyjnego Target, a jego następca, Graham Williams, zadecydował o powrocie do dawnego lekkiego tonu historii.

Po 15. sezonie pod dowództwem Williamsa, Holmes również opuścił program, a na jego miejsce przyszedł Anthony Read. Williams polecił zająć się w mniejszym stopniu przemocą, a w większym – wątkiem humorystycznym, tak by serial pasował do upodobań Bakera. Aktor zaczął teraz bardzo cenić swoją rolę i często kłócił się z producentami o zawartość kwestii, ale był on niezmiernie zadowolony, kiedy figlarność serialu wzrosła nawet bardziej po odejściu Reada i zatrudnienie Douglasa Adamsa jako redaktora dla 17. sezonu w 1979 roku. Niektórzy fani byli krytyczni wobec Adamsa i jego wprowadzenia zbyt dużej ilości humorystycznej treści, podobnej do tej jaką serwował w swojej książce Autostopem przez galaktykę. Inni jednak uważają, że wiele ze scenariuszy Adamsa wyróżniło tę serię spośród innych, z City of Death na czele.

Sezon 17. pokazał serial o wyższej niż kiedykolwiek oglądalności w sieci ITV, szacowanej na 16-19 milionów widzów. Był to właśnie odcinek pióra Williamsa i Adamsa – City of Death. Były przy tym jednak również problemy: dyrektor Alan Bromly porzucił produkcję pod koniec historii Nightmare of Eden z powodu złości na szczegóły techniczne produkcji i sprzeczki z Bakerem, pozostawiając Williamsowi cały nadzór nad ukończeniem historii. Jednocześnie gwałtowny spodek wartości produkcji w przemyśle telewizyjnym przycisnął serię, której budżet mocno zredukowano w porównaniu z okresem, który należał do Hinchcliffe'a. Historia, którą zaplanowano na finał sezonu, własny pomysł Adamsa, Shada, został zaniechany w połowie drogi, chociaż podjęto już wiele działań co do nagrania. Ostatecznie sezon zakończył się po tylko 20 odcinkach, w styczniu 1980. Williams i Adams rozstali się z programem jednocześnie na zakończenie sezonu: Williams – ponieważ po trzech sezonach miał już dość ciągłych oskarżeń rzucanych na program, a Adams znów zajął się Autostopem..., który teraz przynosił mu coraz więcej sukcesów.

Williams popierał decyzję kierownika Działu ds. Serii & Seriali, Graeme'a MacDonalda, żeby oddać stanowisko producenta managerowi zespołu produkcyjnego, Johnowi Nathanowi-Turnerowi. Mimo że MacDonald zgadzał się z zasadą mianowania kogoś sprawdzonego, kto pracuje nad serialem, najpierw zaoferował pracę poprzednikowi Nathana-Turnera, George'owi Gallaccio, który po opuszczeniu Doctora Who w 1977 szybko nabrał doświadczenia jako producent serialu The Omega Factor we Szkockim BBC. Niespodziewanie jednak Gallaccio odrzucił propozycję, więc MacDonald dał ją Nathan-Turner, który zgodził się przyjąć ofertę.

Lata 1980

Piąty Doktor 

Kiedy Nathan-Turner został nowym producentem nie spodziewał się, że MacDonald będzie mógł dać mu poparcie, jakie było osiągalne dla poprzednich producentów. Później Barry Letts (pracujący teraz jako starszy producent w Wydziale Dramatu BBC) wyznaczył go do wznowienia serii jako producenta wykonawczego i nadzorował Nathana-Turnera w początkach pracy nad nowym sezonem. Letts był przez to, prawdę mówiąc przez pewien czas ofiarą nieoficjalnych pouczeń i komentarzy Grahama Williamsa.

Nathan-Turner i jego nowy redaktor, Christopher H. Bidmead, szukał sposobu na powrót bardziej poważnego tonu serii nie rezygnując jednak z humoru, jaki przeważał podczas 'kadencji' Williamsa oraz zmianę wyglądu postaci. Nowy producent chciał również przenieść serial "do lat 80.", nadając nowe tytuły kolejnym odcinkom, oddając wszystkie pojawiające się motywy dźwiękowe do produkcji BBC Radiophonic Workshop dla efektu 'elektroniczne', a Peterowi Howellowi z Workshop nakazując popracować nad zmianą rozmieszczenia słynnych już tematów muzycznych serii. Ambitne zmiany uraziły niestety samego Bakera i grającą z nim Lallę Ward, z którymi Nathan-Turner nie omówił swoich pomysłów.

Zmiany te nadeszły wraz z 18. sezonem, jesienią 1980, kiedy oglądalność Doctora Who dramatycznie spadła do około pięciu milionów, głównie z powodu konkurencji, jaką stała się dla BBC stacja ITV i jej importowana z Ameryki Buck Rogers in the 25th Century. Dodatkowym ciosem był fakt, że Tom Baker zdecydował, iż po siedmiu sezonach chciałby rozstać się z rolą Doktora. Jego odejście było przez pewien czas popularnym tematem w prasie i ciężkim przeżyciem dla wielu widzów. Wielokrotnie komentowano też jego zuchwałe sugestie, że jego następca powinien być kobietą, którym świadomy rozgłosu Nathan-Turner zbyt szybko nie zaprzeczył.

Producent początkowo chciał, by Bakera zastąpił Richard Griffiths, ale kiedy okazał się on nieosiągalny, wybrał Petera Davisona, z którym pracował wcześniej przy popularnej serii All Creatures Great and Small. Davison bardzo różnił się od jego czterech poprzedników, był o wiele młodszy, zgodnie z pragnieniem Nathana-Turnera, co do piątego Doktora, był on całkowicie niepodobny do masowo uwielbianego czwartego Doktora, tak więc publika nie tworzyła niekorzystnych porównań między nimi. Doktor Davisona był zdecydowanie najbardziej ludzki ze wszystkich, i jedyny, u którego wrażliwość była najwyraźniejszą cechą. Piąty Doktor, częściej niż inni reagował na sytuacje dokoła raczej niż faktycznie działał, i robił wrażenie młodego arystokraty, w przeciwieństwie do Baker grającego lekkoducha.

Davison, co ciekawe pierwszy raz wystąpił pod koniec 18. sezonu, Logopolis, chociaż było to tylko rok przed jego pierwszym pełnym sezonem rozpoczętym w 1982. Tymczasem zarządca BBC1, Alan Hart zadecydował przesunięciu programu z jesieni na następną wiosnę. Powodem było to, że po 18 latach emisji serialu w sobotni wieczór, postanowił on zamienić to na dwa odcinki w tygodniu w dzień powszedni. Zaowocowało to zmniejszeniem się o połowę liczby tygodni, które zawsze zajmowała seria z 26 na 13 i właśnie przesunięciem debiutu Davisona z jesieni na wiosnę. Poza tym grał w komedii sytuacyjnej BBC Sink or Swim i był nieosiągalny do nagrywania niezbędnych odcinków, przez co producenci nie mogli by zdążyć na jesień.

Podczas produkcji 19. sezonu Bidmead odszedł i został tymczasowo zastąpiony przez Antony'ego Roota, a później już na stałe przez Erica Sawarda, który pozostał przy stanowisku redaktora przez kilka następnych lat. Razem z Nathanem-Turnerem obserwowali wzrost zaufania do programu w nadchodzącym sezonie, dzięki powrocie różnych postaci i znanych już wrogów Doktora, co osiągnęło szczyt w 1983 podczas emisji 90-minutowego odcinka specjalnego The Five Doctors, z okazji 20. rocznicy serialu.

Davison opuścił serial już po trzech sezonach w 1984. Niegdyś radził Patrickowi nie zostawać dłużej niż trzy lata i sam również postąpił według tej zasady rozczarowany jakością scenariusza 20. sezonu. Mimo że czuł, iż mógłby się poprawić w 21. sezonie, jego wyjazd był już wtedy zaplanowany, a Nathan-Turner wybrał już Colina Bakera (który zagrał gościnnie w Arc of Infinity), żeby zajął jego miejsce.

Szósty Doktor 

Colin Baker został szóstym Doktorem w marcu 1984 po finałowej historii Davisona, The Caves of Androzani. Jego pierwszy pełny sezon z 1985 był przyniósł umiarkowany sukces pomimo kilku zmian. Alan Hart podjął decyzję o podwojeniu długości odcinków Doctor Who – 22. sezon składał się już z 13 45-minutowych odcinków, a nie z 26 25-minutowych jak w poprzednim przypadku. Ta seria powróciła też do tradycji sobotnich wieczorów, podczas których utrzymywała się rozsądna oglądalność 7-8 milionów widzów dla większości odcinków i dzielnie przeciwstawiała się stałej konkurencji, jaką była inna amerykańska produkcja na ITV, Drużyna A. Portret Doktora Bakera, podobnie jak inne również spotkał się z krytyką. Jeszcze bardziej wybuchowa i onieśmielająca osobowość Doktora, której używał też jako siły do walki przeciwko wrogom, wywoływała wiele kontrowersji.

Ta seria wywołała też nową falę krytyki wobec przerażających treści niektórych odcinków. Nie była ona tak duża jak ta, która pojawiała się za czasów producenta Philipa Hinchcliffe'a, jednak wiele z tych pochodziła z wewnątrz samej BBC. Michael Grade przejął kontrolę jako zarządca BBC1 w 1984 i niestety, nie był fanem serii. Prawdę mówiąc, później przyznał nawet w wywiadzie, że wręcz "nienawidzi" tego programu i najchętniej usunąłby go na dobre. Nie wiadomo jednak, w jakim stopniu jego decyzje były kierowane przez osobiste poglądy. W tym czasie BBC męczył znaczny spadek finansów, czego przyczyną był kosztowne i ryzykowne inwestycje, takie jak EastEnders i oszczędności były potrzebne w BBC.

Kiedy w sytuacji, gdy dla wszystkich jasne było, co dzieje się z budżetem BBC ogłoszono, że produkcja Doctora Who zostaje wycofana, wiadomość była zgodnie interpretowana, że program został usunięty pod przymusem. Protest prasy i widzów był większy niż Grade i Komitet Rządu BBC się spodziewali, a tematowi poświęcono całą pierwszą stronę w popularnym dzienniku The Sun. W marcu 1985 został nawet wyprodukowany singel Doctor in Distress ('Doktor w rozpaczy'). Napisał go Ian Levine i Fiachra Trench, a wykonała grupa, w której skład wchodzili Nicola Bryant, Nicholas Courtney i sam Colin Baker, pod nazwą "Who Cares". Piosenka zyskała ogromną popularność.

Wreszcie Doctor Who wrócił na antenę – sezon 23 ukazał się jesienią 1986 roku. Produkcje nowego sezon była skomplikowana z różnych powodów. Chociaż długość odcinków została skrócona z powrotem do 25 minut, ich liczba prawie się nie zmieniła i wynosiła jedynie 14, czyli tylko połowę długości większości z poprzednich sezonów. Seria stale konkurowała z Drużyną A i z powodu ośmiomiesięcznej nieobecności, trudno jej było odzyskać widzów, którzy zdążyli zainteresować się ITV. Saward i Nathan-Turner postanowili przesunąć cały sezon zatytułowany The Trial of a Time Lord, ale oglądalność nadal wahała się tylko od 4 do 5 milionów.

Wciąż pojawiały się kolejne problemy. Robert Holmes, który wrócił do pisania scenariusza serii w 1984, zmarł zanim zdążył napisać finałowy epizod. W dodatku Saward i Nathan-Turner pokłócili się, kiedy Saward zrezygnował z programu. Mimo wszystko, Grade zgodził się na kontynuację serii, ale przesunął ją z sobotniej nocy z powrotem na środek tygodnia i ograniczył emisję do jednego odcinka na tydzień. Zarządził też, że najnowszy Doktor nie ma nawiązywać do wizerunku Doktora Colina Bakera. Dlatego też odsunął Bakera od roli.

Siódmy Doktor 

Nathan-Turner myślał nad tym, by pod koniec serii też się wycofać, jednak nie było żadnego kandydata na nowego producenta, który przejąłby serię i polecono mu zostać. Nie spodziewając się, że przypadnie mu w udziale produkcja następnego, 24. sezonu odszedł na pewien czas w trakcie przygotowań do niego, zatrudniając niedoświadczonego Andrew Cartmela jako redaktora (zgodnie z radą przyjaciela, który prowadził Zespół Scenarzystów Dramatu BBC i w którym Cartmel też brał udział) oraz wybierając mało znanego szkockiego aktora Sylvestra McCoya na nowego siódmego Doktora. Był on aktorem komediowym i w swoim pierwszym sezonie nadał swojej postaci sporą ilość 'clownowego' humoru, ale wpływ Cartmela szybko to zmienił. Siódmy Doktor stał się postacią mroczniejszą niż wszystkie jego wcześniejsze wcielenia, manipulował ludźmi jak zawodowy szachista i zawsze wydawał się rozgrywać poważniejszą grę niż kiedykolwiek.

Nowy sezon przeniesiony przez Grade'a na 19.35 w poniedziałek równolegle do niesamowicie popularnej opery mydlanej ITV, Coronation Street. Później stał się najchętniej oglądanym programem w telewizji brytyjskiej, na czym bardzo ucierpiała oglądalność Doctora Who, chociaż często była najwyższa ze wszystkich programów BBC emitowanych w tej porze (poza tym przy pomiarze oglądalności nie brało się pod uwagę ewentualnego nagrywania na wideo). Za słabą fani Doctora uważali także jakość tego sezonu, pomimo że przez kolejne dwa sezony krytycyzm równoważył się przez wiele pozytywnych komentarzy widzów, którzy czuli, że młody zespół scenarzystów z Cartmelem na czele prowadzi program w dobrą stronę.

Nathan-Turner próbował raz jeszcze opuścić serial pod koniec produkcji na 25. sezon w 1988 roku, ale do ponownego pozostania przekonał go inny producent BBC – Paula Stone'a, który nakręcił The Box of Delights – i postanowił na razie nie rezygnować ze swojego stanowiska. On i Cartmel pozostali w zespole produkcyjnym przez cały 26. sezon z 1989. Pomimo że sezon ten był również nie raz chwalony, oglądalność była wręcz katastrofalna, utrzymująca się stale około 3 milionów i rosnąca do jedynie 4,5 miliona przy odcinkach finałowych. Pod koniec roku Cartmelem zainteresował się popularny serial medyczny BBC, Casualty szukający redaktora. Także Nathan-Turner na koniec opuścił program, chociaż nie wyznaczył nikogo na swoje miejsce zamykając w ten sposób produkcję.

Pomimo że Michael Grade opuścił BBC w 1987 zajmując inne stanowisko w Channel 4 jako nowy Szef Wykonawczy, Doctor Who pozostał w porze konkurencyjnej dla Coronation Street, przez co nadal nie radził sobie w ogólnych rankingach. Jonathan Powell, nowy zarządca BBC1, postanowił zawiesić serię, co wydawało się oczywiste dla zespołu produkcyjnego pod koniec produkcji 26. sezonu w sierpniu 1989 roku, czyli dokładnie zgodnie z oryginalnymi planami.

Co ciekawe, finałowy odcinek, który należał do epizodu Ghost Light, nie był ostatnim, jaki wyemitowano. Był to Survival, ostatni odcinek ze wszystkich transmitowanych 6 grudnia 1989, który zamykał 26-letnią serię. Była to decyzja Johna Nathana-Turnera, który uznał, że stosowniejszym podsumowaniem powinien być odcinek, który będzie czymś w rodzaju ostatniej raty pewnej dłuższej części programu i swoistym podsumowaniem całości. Tak Andrew Cartmel napisał krótki, melancholijny monolog dla Sylvestera McCoya, który McCoy nagrał 23 listopada 1989 roku – zbiegiem okoliczności była to 26. rocznica Doctora Who. Jest on tłem do sceny, kiedy Doktor i jego towarzyszka Ace idą ulicą idą gdzieś daleko, wydawałoby się w stronę przyszłych przygód. W ten sposób biuro produkcyjne Doctora Who BBC zakończyło produkcję serialu pierwszy raz od 1963, w sierpniu 1990.